Skip to main content

Ołtarz świętego Wawrzyńca

Kaplica i ołtarz świętego Wawrzyńca
Kaplica zaprojektowana przez Leona Sużyńskiego pochodzi z 1857 roku i  wraz z ołtarzem poświęcona jest tak naprawdę dwóm świętym, którzy w swoich żywotach mogą poszczycić się działalnością na rzecz biednych i ubogich. W pierwszej kolejności poświęćmy naszą uwagę świętemu Wawrzyńcowi, który jako diakon Kościoła Rzymskiego zarządzał jego majątkiem oraz trzymał pieczę nad ubogimi Wiecznego Miasta. Został on przymuszony do oddania wszystkich bogactw władzom cesarskim w czasie prześladowań za Waleriana. Uczynił to prosząc jednakże o kilka dni zwłoki, by móc je wszystkie zebrać. Na kolejnym przesłuchaniu stawił się z całą biedotą rzymską przed sądem i powiedział: „Oto są skarby Kościoła!” Tak to przypalany na ruszcie, męczony na różne jeszcze sposoby skonał śmiercią męczeńską. Autorem jego owalnego obrazu pochodzącego z połowy XVIII wieku, a przeniesionego tutaj po 1795 roku jest Franciszek Smuglewicz. Omawiany artefakt znajduje się w centralnej części marmoryzowanej nastawy. Drugą postacią, szczególnie czczoną w tym ołtarzu jest święty Antoni, czołowy przedstawiciel zakonu franciszkańskiego, wybitny teolog i kaznodzieja, kojarzony z ofiarnością względem ubogich. Jego figura umieszczona jest zaraz pod obrazem, w osi ołtarza, na stopniu mensy. Zastąpiła ona znajdującą się tam do 1939 roku, a zniszczoną w czasie wrześniowej obrony stolicy płaskorzeźbę świętego. Niejako w towarzystwie Antoniego umieszczone są na czterech tondach autorstwa Ewy Miki postacie: świętego brata Alberta Chmielowskiego, najpierw malarza, a później wielkiego krakowskiego orędownika ubogich i św. Rafała Kalinowskiego oraz bł. księdza Romana Archutowskiego, regensa seminarium, męczennika Majdanka oraz bł. Edmunda Bojanowskiego, wielkiego wychowawcy dzieci i młodzieży. Przy wizerunku tego ostatniego warto zwrócić uwagę na podobizny otaczających go dzieci, które na myśl przywodzą nam styl malarski Wyspiańskiego. W 2024 roku ołtarz został uzupełniony o miniaturę obrazu Eugeniusza Kazimirowskiego Jezus miłosierny z 1934. Kaplica, w której znajduje się opisywany ołtarz zalicza się do najbardziej zdobnych w całej świątyni. Zauważyć można tutaj sztukaterię opartą o motywy roślinne, kasetony z rozetami umieszczone w łukach oraz aniołów trzymających w dłonicach kielich, koronę i palmę. Ołtarz kaplicy zwieńczony jest belkowaniem opartym na dwóch doryckich, kanelowanych kolumnach szarej barwy. Nad ołtarzem znajduje się półkoliste okno zwane termalnym.